Türkiye'de Çalışma İzni Alma Rehberi 2024
Türkiye’de yaşamak ve çalışmak isteyen yabancıların çalışma izni almaları gerekmektedir. İşyerlerinde yabancı işçi çalıştırma konusunda ihtiyacı olan işverenlerin de çalıştıracakları yabancılara çalışma izin belgesi alması gerekmektedir.
Çalışma izni alabilmek için çeşitli prosedürler vardır. Global Mobility Turkey olarak firması için yabancı uyruklu kişilere çalışma izni almak isteyen işverenlere ve çalışma izni almak isteyen yabancılara çalışma izni başvurusu konusunda danışmanlık hizmeti sunmaktayız.
İçindekiler
- Türkiye'de Çalışma İzni
- Çalışma İzni Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Şirket Sahibi Yabancılar için Çalışma İzni
- Çalışma İzni Başvurusu
- Çalışma İzni için Gereken Evraklar
Bu yazımızda yabancılara çalışma izni almak için yapılması gerekenleri detaylı şekilde anlattık. Bu yazı Global Mobility Turkey ekibi tarafından çalışma izni nasıl alınır sorusunu cevaplamak için hazırlanmıştır. Keyifli okumalar dileriz.
- Çalışma İzni Nedir?
- Çalışma İzni Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Şirket Sahibi Yabancılar İçin Çalışma İzni Nasıl Alınır?
- Çalışma İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
- Çalışma İzni Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
- İş Sözleşmesi, işyeri unvanı ve adresi, yabancının kimlik bilgileri, yabancının işyerinde yapacağı görevi, alacağı aylık brüt maaşı vb. bilgileri içermeli
- Biyometrki Fotoğraf, yabancıya ait ve son 6 ay içinde çekilmiş olmalı
- Pasaport Sureti, başvurusu yapılacak yabancıya ait olmalı
- Diploma Sureti yabancıya ait Türkçe yeminli tercümeli veya makam onaylı olmalı
- Kar/Zarar Tablosu işyerinin son yıla ait vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı olmalı
- Yabancının şirket sahibi veya ortağı olması durumunda, İş Sözleşmesi yerine, şirketin Ticaret Sicil Gazetesi ve Faaliyet Belgesi
- Yabancının şirket sahibi veya ortağı olması durumunda E-Çalışma İzni sisteminde “Yabancı Şirket Ortağı / İşyeri Sahibi” seçeneği seçilmelidir.
- Yabancının eğitici olarak çalışması durumunda Milli Eğitim Bakanlığından alınan “Ön İzin Belgesi” ve eğitim kurumuna ait “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni”
- Yabancının sağlık personeli olarak çalışması durumunda İl Sağlık Müdürlüğünden alınan “Ön İzin Belgesi” ve sağlık kuruluşa ait Kurum Ruhsatı
Bir yabancıya Türkiye’de yaşama ve çalışma hakkı veren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından düzenlenen resmî belgeye Çalışma İzni denir. Çalışma izni, başka bir deyişle çalışma izin belgesi, detayları 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu 'nda belirlenmiştir. Çalışma izni için belirli bir geçerlilik süresi vardır. Çalışma izin süresi dolan yabancılar için tekrar çalışma izni başvurusu yapılmalıdır.
Mavi kart sahibi olanlar veya almaya hak kazananların Türkiye’de çalışmak için çalışma izni almasına gerek yoktur. Ayrıca 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği ‘nin 48. Maddesinde çalışma izni şartı aranmayan yabancı ülke vatandaşları belirlenmiştir. Söz konusu yönetmelikte Türkiye’de kısa süreli olarak spor, sanat, kültür ve resmî kurumlarda çalışacak yabancılar çalışma izin belgesinden muaf tutulmuştur.
Çalışma izni olmadan çalışan yabancılar ve yabancı çalıştıran işletmeler için çeşitli cezalar vardır. Çalışma izni olmadan çalışan yabancılar, yetkili mercilerin tespiti halinde sınır dışı edilmek için İçişleri Bakanlığına bildirilir. Çalışma izni olmadan yabancı çalıştıran işletme yabancı ve ailesinin konaklama giderlerini, ülkelerine dönmesi için gerekli masrafları ve idari para cezasını ödemekle yükümlüdür.
Çalışma izni başvurusu yapılırken başvurusu yapılacak yabancı ile ilgili, işletmenin kendisi ve işletmenin hizmet verdiği sektör ile ilgili birçok özel durum vardır. Yazımızın bu başlığında çalışma izni başvurusu için dikkat edilmesi gerekenleri bulabilirsiniz.
Türkiye’ye geldikten sonra çalışma izni almak isteyen yabancının Türkiye’de geçerli en az 6 aylık ikamet izni olmalıdır. Güncel 6 aylık ikamet izni olmayan yabancılar çalışma izni alamazlar. Türkiye’de çalışma izni almak isteyen ve henüz Türkiye’ye gelmemiş yabancılar, Türkiye’ye gelmeden önce çalışma vizesi alarak Türkiye’ye gelmek zorundadır. Turistik vize ile gelen yabancılar çalışma izni alamazlar.
İkamet izni sahibi olmak çalışmak için yeterli değildir. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılar çalışma izni almalıdır. Fakat çalışma izni olan yabancıların ikamet izni almasına gerek yoktur. Ayrıca daha önce de belirttiğimiz gibi, yabancı Türkiye'de ise, çalışma izninin ön şartlarından birisi yabancının 6 aylık geçerli bir ikamet iznine sahip olmasıdır.
Çalışma izinleri belirli bir işletme özelinde verilmektedir. Çalışma izni sahibi yabancı istediği herhangi bir işletmede çalışamaz. Yalnızca çalışma izni verilen işyerinde çalışabilir. Yabancı çalışanın işyeri değiştirmesi durumunda çalışma izni iptal olur ve yeni işvereninin yeni bir çalışma izni alması gerekir.
Ayrıca yabancılar bazı sektörlerde çalışamazlar. Örneğin, diş hekimliği, eczacılık, veterinerlik, avukatlık, noterlik, özel güvenlik görevliği ve gümrük müşavirliği mesleklerinde yabancıların çalışması yasaktır. Bu meslek gruplarında yalnızca Türk vatandaşları çalışabilir.
Çalışma izni başvuruları değerlendirilirken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu (İşkur) ‘dan görüş almaktadır. Eğer başvurusu yapılacak yabancının yapacağı iş, bir Türk Vatandaşı tarafından yapılabiliyorsa Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma İzni başvurusunu onaylamayabilir.
Yukarıda yer alan kriter Çalışma İzni başvuru için çok önemlidir. Global Mobility Turkey olarak işverenleri ve yabancıların olası zaman ve para kayıplarını önlemek için ret oranı yüksek başvurularda tarafları uyarıyoruz ve onlarla çalışamayacağımızı bildiriyoruz.
Türkiye’de şirket sahibi veya şirket ortağı olan yabancılar için durum şirket türüne ve yabancının şirketteki görevine göre farklılık göstermektedir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan; Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü, Anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi, Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı, olan yabancılar çalışma izni alarak çalışabilirler.
6102 sayılı Kanuna göre kurulmuş; Anonim şirketlerin Türkiye’de ikamet etmeyen yönetim kurulu üyesi, Diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortağı, çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilir.
Yazımızın bu kısmında yabancılar için çalışma izni nasıl alınır sorusunun cevabını detaylıca açıklayacağız. Yabancı uyrukluların Türkiye’de çalışabilmesi için çalışma izin belgesi almaları gerektiğinden bahsetmiştik. Çalışma izni başvuruları yabancılar tarafından değil, yabancıyı çalıştırmak isteyen işverenler tarafından yapılır. Çalışma izni süreçleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.
Çalışma izni başvurusu yapılacak yabancının durumu ile başlayalım. Çalışma izni için, yabancı Türkiye’de ise en az 6 aylık güncel bir ikamet izni sahibi olmalıdır. Yabancı Türkiye’de değilse kendi ülkesindeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğundan çalışma vizesi başvurusunda bulunmalıdır. Yabancı çalışma vizesiyle birlikte kendisine bildirilen 16 haneli referans kodunu Türkiye’deki işyerine bildirmeli, işveren de bu kod ile yabancı için çalışma izni başvurusunda bulunmalıdır.
İşveren veya işyerinin SGK e-bildirge kullanıcısı E-Çalışma İzni portalına kendi e-imzası ile giriş yapacaktır. İşlemlerin e-imza ile yapılması zorunludur. E-Çalışma İzni sistemine girildiğinde işveren ilk olarak iş yeri kaydı yapmalıdır. Ardından Çalışma izni için gereken evraklar hazırlanıp portala yüklenecektir. Evraklar posta yoluyla veya elden Genel Müdürlüğe gönderilmeyecektir.
Çalışma izni başvuruları genellikle 30 gün içinde sonuçlanmaktadır. Çalışma izni başvurusunun olumlu sonuçlanması durumunda E-Çalışma İzni sisteminde kayıtlı e-mail adresine mail gönderilecektir. Daha sonra gerekli harçlar yatırılacaktır. Yabancının yurtdışında olduğu durumlarda harç bedeli, değerli kağıt bedeli ve diğer ücretler yabancının kendisi tarafından Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğa yatırılacaktır.
Çalışma İzni başvuruları için belirlenen harç ve değerli kağıt bedeli yatırıldıktan sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma İznini onaylar ve Çalışma İzin Kartını bastırır. Sonrasında PTT Kargo ile işyeri adresine gönderilir. Sonrasında 30 gün içerisinde yabancının SGK bildiriminin yapılması gerekmektedir. İşyeri ile yabancı arasında iş akdini feshi veya yabancının çalışmayı tamamlaması durumunda E-Çalışma İzni portalından çalışma izninin sonlandırılması gerekmektedir.
Çalışma izni başvurusunda yanlış evrak, eksik bilgi ve belgeler zamanınızın ve paranızın boşa gitmesine neden olur. Reddilen başvurulara itiraz etmek meşakkatli bir süreçtir. Bir defa reddedilen çalışma izni başvurularında ikinci başvurularda başarı oranı düşüktür. Çalışma izni başvurularında profesyonel destek almak başarı oranını artıracaktır. Global Mobility Turkey ekibi yıllardır edindiği tecrübe ve profesyonel kadrosu ile Çalışma İzni başvurularında danışmanlık hizmeti vermektedir. Siz de bizimle iletişime geçmek için aşağıdaki iletişim formumuzu doldurabilirsiniz.